Комплекснае алімпіяднае заданне па беларускай мове №1 (9 клас)

Заданне 6. Сёння ў беларускую мову прыйшло шмат запазычанняў, якія можна замяніць ужо існуючымі ў мове адпаведнікамі. Да кожнага з прапанаваных слоў запішыце такі адпаведнік — слова ці словазлучэнне.

Альтэрнатыва — __ _;
бойфрэнд — __ _;
брэнд — ___ _;
экзіт-пул —  ___ __ ;
эксклюзіўны — __ _;
дайвінг — _ __;
          сінгл — __ __;
о-кей!— _ _.

Заданне 4. . Узнавіце тэкст. Для гэтага ўстаўце прапушчаныя літары, раскрыйце дужкі , лічбы запішыце словамі, упішыце прапушчаныя дзеясловы. Вызначце і запішыце стыль тэксту.

На   маргоншчыне побач з чыгункай, якая вядзе з Мiнска ў Вiльню, раскiнулася вялiкая вёска Залессе. У яе старажытным парку сярод векавых лiп _ _ валун вялiкiх памераў, а на iм словы «Ценям Касцюшкi», выбiтыя па-польску. Надпiс прысвечаны таленавiтаму палкаводцу, якога дала свету беларуская зямля ў XVIII (_ __ ) стагоддзi.
Тадэвуш Касцюшка – выхадз_ _ц са старажытнага беларускага шляхецка­га роду. Калi у 1794 ( __ __) годзе ўспыхнуў нацы_ _нальна-вызваленчы рух у Беларусi, Лiтве i Польшчы, Касцюшку прызначылi галоўнакамандуючым усiх узброеных сiл. У адным з баёў параненага Касцюшку __ __ ў палон i пасадзiлi ў Петрапаўлаўскую крэпасць, дзе ён прасядзеў каля 15 (__ ___ ) месяцаў.
Пасля вызвалення Касцюшка (на)заўсёды    __ ___родную зямлю. Памёр у 1817 ( __ __) годзе ў Швейцарыi. Яго прах ___ ___ ў Кракаў i змясцiлi ў склеп побач з саркафагамi польскiх каралёў.
АДКАЗ:  Стыль —  ___ ________________________________

Заданне 1. Утварыце і запішыце новыя словы.

аб+ішоў  __
супер+ігра  __
па+іменны  __
пост+індустрыяльны  _
спец+інструктаж __
без+інфляцыйны _
пра+ігнараваць _
з+іначыць__

Заданне 8. Выявіце ў прымаўках сродкі мастацкай выразнасці мовы. Запішыце ў пустыя клеткі назвы гэтых сродкаў.  
                                                 

Прымаўкі	Сродкі мастацкай мовы
1. І сцены вушы маюць.
2. І ваўкі сытыя і авечкі цэлыя.
3. Адзін з сошкай, а сямёра з ложкай.
4. Госць першы дзень золата, другі дзень срэбра, а на трэці медзь, хоць дадому едзь.

Выпішыце словы, якія складаюцца з пяці марфем. Напрыклад: бяз-вод-н-асць-0.  Нулявы канчатак абазначце праз 0.
                                                                                                            
           Дагледзець, атлетыка, выгароджваць, настойлівасць, мініяцюра, няспешна, паляванне, апусценне, выбрацца, увасьмярых, заручальны, устанаўліваць, паляшучка.
АДКАЗ:__ ____ ____ _____ _____                    

Заданне 3. Запішыце беларускія адпаведнікі.
 

Вывески и надписи	Беларускія адпаведнікі
Баня
Государственный банк
Для вызова милиции нажмите кнопку
Железнодорожные кассы
Здравпункт
Окрашено
Опасно для жизни!
Осторожно, злая собака!
Парикмахерская
Сберегательный банк
Белсоюзпечать
Частная автостоянка

Заданне 5. Запішыце ў пустыя клеткі табліцы адпаведныя формы слоў.
 

Н. скл., мн. лік	Н. скл., адз. лік.	Р. скл., адз. лік	М. скл., адз. лік
Атопкі
Бравэркі
Быльнягі

Заданне 7. Раскрыйце дужкі, аднавіце фразеалагізмы і растлумачце значэнне гэтых устойлівых выразаў

 Браць, узяцца, пабраць, ухапіць, падаць (крошачкі, за розум, горлам, шылам, духам, кашы).  

Фразеалагізмы	Значэнне

Заданне 9. Знайдзіце лішні элемент у пераліку і растлумачце свой выбар:
                                                                                            
А) Барока, сентыменталізм, кульмінацыя, рэалізм, рамантызм, класіцызм.
Б) Экспазіцыя, развязка, лірызм, завязка, эпізод, кульмінацыя.
АДКАЗ:
А)__ ___
Б)__ ___

 
АДКАЗ:
Назва твора_____ _________       
Аўтар___ _________